ผลกระทบของวัสดุบรรจุภัณฑ์ต่อสิ่งแวดล้อมและทรัพยากร
วัสดุเป็นรากฐานและปูทางสู่การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ในกระบวนการเก็บเกี่ยว สกัด จัดเตรียม ผลิต แปรรูป ขนส่ง ใช้ และกำจัดวัสดุ ในด้านหนึ่ง วัสดุช่วยส่งเสริมการพัฒนาทางสังคมและเศรษฐกิจและความก้าวหน้าของอารยธรรมมนุษย์ อีกด้านหนึ่ง วัสดุยังใช้พลังงานและทรัพยากรจำนวนมาก ปล่อยก๊าซเสีย น้ำเสีย และกากของเสียจำนวนมาก ก่อให้เกิดมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อม สถิติต่างๆ แสดงให้เห็นว่า จากการวิเคราะห์ความหนาแน่นสัมพัทธ์ของการใช้พลังงานและทรัพยากร รวมถึงสาเหตุของมลพิษทางสิ่งแวดล้อม วัสดุและกระบวนการผลิตเป็นหนึ่งในความรับผิดชอบหลักที่ก่อให้เกิดการขาดแคลนพลังงาน การใช้ทรัพยากรมากเกินไป หรือแม้แต่การหมดสิ้นไป ด้วยความเจริญรุ่งเรืองของสินค้าโภคภัณฑ์และการเติบโตอย่างรวดเร็วของอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์ วัสดุบรรจุภัณฑ์ก็กำลังเผชิญกับปัญหาเดียวกัน จากสถิติที่ยังไม่ครบถ้วน ปัจจุบันการบริโภควัสดุบรรจุภัณฑ์ต่อหัวประชากรทั่วโลกอยู่ที่ 145 กิโลกรัมต่อปี ในบรรดาขยะของเหลวและของแข็ง 600 ล้านตันที่โลกผลิตขึ้นในแต่ละปี ขยะบรรจุภัณฑ์มีประมาณ 16 ล้านตัน คิดเป็น 25% ของปริมาณขยะในเมืองทั้งหมด และคิดเป็น 15% ของมวลรวม ตัวเลขที่น่าทึ่งเช่นนี้อาจนำไปสู่มลภาวะทางสิ่งแวดล้อมที่ร้ายแรงและการสูญเสียทรัพยากรในระยะยาว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “มลพิษสีขาว” ที่เกิดจากขยะบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ภายใน 200 ถึง 400 ปีนั้น เป็นสิ่งที่เห็นได้ชัดและน่ากังวล
กล่องช็อคโกแลต
ผลกระทบของวัสดุบรรจุภัณฑ์ต่อสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรสะท้อนออกมาในสามประเด็น
(1) มลพิษที่เกิดจากกระบวนการผลิตวัสดุบรรจุภัณฑ์
ในการผลิตวัสดุบรรจุภัณฑ์ วัตถุดิบบางส่วนจะถูกนำไปแปรรูปเป็นวัสดุบรรจุภัณฑ์ และวัตถุดิบบางส่วนก็กลายเป็นมลพิษและถูกปล่อยสู่สิ่งแวดล้อม ตัวอย่างเช่น ก๊าซเสีย น้ำเสีย กากของเสีย และสารอันตราย รวมถึงวัสดุแข็งที่ไม่สามารถนำกลับมารีไซเคิลได้ ล้วนก่อให้เกิดอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมโดยรอบ
กล่องช็อคโกแลต
(2) ลักษณะที่ไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของวัสดุบรรจุภัณฑ์ทำให้เกิดมลภาวะ
วัสดุบรรจุภัณฑ์ (รวมถึงสารเพิ่มปริมาณ) อาจทำให้เนื้อหาหรือสิ่งแวดล้อมปนเปื้อนเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทางเคมี ตัวอย่างเช่น โพลีไวนิลคลอไรด์ (PVC) มีความเสถียรทางความร้อนต่ำ ที่อุณหภูมิหนึ่ง (ประมาณ 14°C) ไฮโดรเจนและคลอรีนที่เป็นพิษจะสลายตัว ซึ่งจะทำให้เนื้อหาปนเปื้อน (หลายประเทศห้ามใช้พีวีซีเป็นบรรจุภัณฑ์อาหาร) เมื่อเผาไหม้จะเกิดไฮโดรเจนคลอไรด์ (HCI) ส่งผลให้เกิดฝนกรด หากกาวที่ใช้สำหรับบรรจุภัณฑ์มีตัวทำละลาย ก็จะก่อให้เกิดมลพิษเนื่องจากความเป็นพิษ สารเคมีคลอโรฟลูออโรคาร์บอน (CFC) ที่ใช้ในอุตสาหกรรมบรรจุภัณฑ์เป็นสารก่อฟองเพื่อผลิตโฟมพลาสติกต่างๆ เป็นตัวการสำคัญที่ทำลายชั้นโอโซนในอากาศบนโลก ก่อให้เกิดภัยพิบัติครั้งใหญ่แก่มนุษย์
กล่องมาการอง
(3) การสูญเสียวัสดุบรรจุภัณฑ์ก่อให้เกิดมลภาวะ
บรรจุภัณฑ์ส่วนใหญ่มักใช้งานครั้งเดียว และประมาณ 80% ของผลิตภัณฑ์บรรจุภัณฑ์จำนวนมากกลายเป็นขยะบรรจุภัณฑ์ จากมุมมองระดับโลก ขยะแข็งที่เกิดจากขยะบรรจุภัณฑ์คิดเป็นประมาณ 1 ใน 3 ของขยะแข็งในเขตเมือง วัสดุบรรจุภัณฑ์เหล่านี้ก่อให้เกิดการสูญเสียทรัพยากรมหาศาล และวัสดุที่ไม่สามารถย่อยสลายได้หรือไม่สามารถรีไซเคิลได้หลายชนิดถือเป็นส่วนสำคัญที่สุดที่ก่อให้เกิดมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาชนะพลาสติกโฟมแบบใช้แล้วทิ้งและพลาสติกแบบใช้แล้วทิ้ง “มลพิษสีขาว” ที่เกิดจากถุงช้อปปิ้งถือเป็นมลพิษที่ร้ายแรงที่สุดต่อสิ่งแวดล้อม
กล่องมาการอง
เวลาโพสต์: 14 พ.ย. 2565